Türk Devletleri Teşkilatı 12. Zirvesi Azerbaycan’da Başladı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da katıldığı Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) 12. Devlet Başkanları Zirvesi, Azerbaycan’ın Gebele şehrinde başladı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in ev sahipliğinde Haydar Aliyev Kongre Merkezi’nde düzenlenen zirve öncesi liderler, aile fotoğrafı için bir araya geldi. Erdoğan, etkinlik alanına gelişinde Aliyev tarafından karşılandı. Fotoğraf çekiminde Erdoğan ve Aliyev’in yanı sıra Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Türkmenistan Milli Lideri Gurbangulu Berdimuhammedov, Macaristan Başbakanı Viktor Orban, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ve TDT Genel Sekreteri Kubanıçbek Ömüraliyev de yer aldı. Fotoğraf çekiminin ardından liderler, zirvenin teması olan “Bölgesel Barış ve Güvenlik” oturumuna geçti.

Zirvede, Gebele Bildirisi, TDT+ Formatı’nın Kurulması ve TÜRKSOY’un güçlendirilmesine ilişkin kararlar imzalanacak. Liderler, Azerbaycan ve Türkmenistan ortaklığında Fuzuli’de inşa edilecek caminin temel atma törenine video konferansla katıldı.

Aliyev’den ortak askeri tatbikat önerisi
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, TDT’nin sadece bir işbirliği platformu değil, önemli bir jeopolitik merkez haline geldiğini söyledi. Ortak tarih, etnik köken ve manevi değerlerin Türk dünyasını bir aile gibi birleştirdiğini belirten Aliyev, TDT Genel Sekreterliği’ne destek olarak 2 milyon dolar katkı sağladıklarını açıkladı.

Aliyev, güvenliğin her ülkenin gelişimi için temel olduğunu vurguladı ve Türkiye ile son bir yılda 25’ten fazla ortak tatbikat gerçekleştirildiğini hatırlatarak, 2026’da Azerbaycan’da TDT ülkelerinin ortak askeri tatbikat yapmasını önerdi. Ayrıca Washington zirvesinde paraflanan Azerbaycan-Ermenistan barış anlaşmasının Güney Kafkasya’da barış ortamı yaratacağını ifade etti.

Aliyev, enerji ve ulaşım projelerinin Türk devletleri için stratejik önem taşıdığına işaret ederek, Zengezur Koridoru’nun açılmasının bölge ticareti ve ulaşımı açısından kritik olduğunu belirtti. Karabağ ve çevresindeki altyapı projelerine katkı sağlayan TDT ülkelerine teşekkür etti.

Tatar: “KKTC, Türk dünyasının Doğu Akdeniz’deki stratejik kalesidir”
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, zirvede Türk devletlerinin farklı bayraklarla temsil edilse de ortak tarih ve kültürel değerlerle birbirine bağlı olduğunu vurguladı. Tatar, Azerbaycan’ın Karabağ zaferinin Türk dünyasının birlik ve dayanışma gücünü gösterdiğini belirtti.

Doğu Akdeniz’de KKTC’nin stratejik önemine değinen Tatar, ada ve bölgedeki güvenliği tehdit eden Rum Yönetimi’nin silahlanma faaliyetlerine karşı KKTC’nin barışın güçlü temsilcisi olduğunu söyledi. Tatar, ayrıca Türk Gençlik Akademisi ile gençleri bir araya getirme planlarını paylaştı.

Caparov: “TDT, bölgesel barış ve işbirliğinin merkezi”
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Gebele’de ağırlandığı için memnuniyetini ifade ederek, zirvenin “Bölgesel Barış ve Güvenlik” temasıyla güncel öneme sahip olduğunu belirtti. Caparov, Kırgızistan’ın dönem başkanlığını tamamlayarak bayrağı Azerbaycan’a devrettiğini söyledi ve ülkeler arası ekonomik işbirliğini güçlendirecek bir yol haritası açıkladı.

Caparov, Gazze’de yaşanan trajediyi kınadı ve TDT üyelerini Kırgızistan’daki parlamento seçimlerinde uluslararası gözlemci olmaya davet etti.