2025'te AR-GE'ye 236 Milyar Lira Bütçe

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), “2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesinden Araştırma ve Geliştirme (AR-GE) Faaliyetlerine Ayrılan Ödenek ve Harcamalar” başlıklı bültenini yayımladı.

TÜİK verilerine göre, 2024 yılında merkezi yönetim bütçesinden AR-GE faaliyetleri için toplamda 178 milyar 580 milyon lira harcandı. Bu tutar, merkezi yönetim bütçesinin yüzde 1,51’ine karşılık gelirken, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) içindeki payı yüzde 0,41 olarak hesaplandı. GSYH aynı yıl için 43 trilyon 410 milyar 514 milyon lira olarak belirtildi.

2025 yılı için yapılan tahmini değerlendirmelere göre ise AR-GE’ye ayrılan bütçe 236 milyar 262 milyon lira olarak belirlendi.

En büyük pay yine üniversitelerin

2024 yılı verilerine göre AR-GE harcamalarının dağılımında en büyük pay, yüzde 68,3 oranla genel bilgi üretimi kapsamında üniversitelere tahsis edildi. Endüstriyel üretim ve teknoloji alanı yüzde 9,3 ile ikinci sırada yer alırken, yüzde 5,2 ile diğer kaynaklardan finanse edilen genel bilgi gelişimi, yüzde 4,3 ile tarım ve yüzde 4 ile savunma izledi.

2025 yılı ödenek tahminlerinde de benzer bir dağılım öngörüldü. Üniversitelere yine en büyük payın ayrılması beklenirken (yüzde 69,5), endüstriyel üretim ve teknolojiye yüzde 7,9, genel bilgi gelişimi (diğer kaynaklardan finanse edilen) alanına yüzde 5,4, tarıma yüzde 4,8 ve savunmaya yüzde 3,6 oranında pay ayrılacağı tahmin edildi.

Uluslararası AR-GE programlarına artan destek

2024 yılında merkezi yönetim bütçesinden uluslararası AR-GE programlarına toplam 1,03 milyar lira kaynak ayrıldı. Bu kapsamda en yüksek fon, 461 milyon lirayla uluslararası AR-GE faaliyetleri yürüten kuruluşlara gönderildi. İkili ya da çok taraflı kamu AR-GE projelerine 367 milyon lira, Avrupa genelinde yürütülen programlara ise 202 milyon lira destek sağlandı.

2025 yılı tahminlerine göre uluslararası AR-GE programları için ayrılan bütçe 1,17 milyar lira olacak. En büyük payı 500 milyon lirayla ikili ve çok taraflı AR-GE programları alırken, 475 milyon lira uluslararası kuruluşlara, 198 milyon lira ise Avrupa genelindeki AR-GE programlarına yönlendirilecek.